Ernemann IX, 35mm filmprojector

Hier komt deze 35mm filmprojector vandaan, uit St Willebord het Luma Theater. Daar stonden twee projectoren met 900 mtr trommels, alleen met optisch mono geluid (fotocel). De Ernemann IX (1951) projectoren zijn destijds niet via KinoTechniek in Nederland terechtgekomen, maar via Kinotechniek Bochum Duitsland. In 1985 sloot deze bioscoop, waar beide projectoren nog ong. 11 jaar onverwarmd op de cabine hebben gestaan om uiteindelijk bij een verzamelaar/thuisdraaier Harrie van den Dungen in Den Bosch west terecht te komen. Daar zijn beide filmprojectoren uit elkaar gegaan, de huidige filmprojector is bij ons terecht gekomen en van de andere is de bestemming onbekend gebleven. Helaas was de demontage behoorlijk ondeskundig uitgevoerd, alle bedrading was doorgeknipt en waren metalen onderdelen aangetast door roest. Na een lange periode van restauratie en her-bedrading, staat er een prachtige Ernemann IX in ons appartement. De ontvangsthal is gescheiden van de woonkamer door een glazen deur, tijdens filmvertoning is de 35 mm filmprojector nauwelijks te horen. Later zijn de 900 mtr trommels vervangen naar 1800 mtr trommels. Deze projector is ook aangepast met een frequentie regelaar en laseraftasting voor het analoge cyaan geluidsspoor. Naast de Ernemann IX is er ook een verrijdbare Philips FP20 filmprojector bij gekomen, beide machines worden aangestuurd door een Kinoton matrix.

De rol van de Ernemann IX projector is sinds komst van de Philips FP20 en ombouw naar revolverkop wat gewijzigd. De eerste tien jaar vertoonde de Ernemann het gehele programma. Met de komst van de Philips FP20 werd zijn rol widescreen voorprogramma, bij CinemaScope hoofdfilm op de Philips FP20 met overname. Na installering van de revolverkop, is het widescreen voorprogramma op de Ernemann alleen nog maar bij 4 kanaal magneet weergave op de Philips FP20. En met name films die lijden aan het vinegar syndromezijn, die zijn nog prima te vertonen op de Ernemann IX. Dit vanwege zijn rechte filmbaan, en nog de originele 1800 mtr trommels. Dit maal niet voor de brandveiligheid, maar voor de doordringende azijn geur

Vinegar syndrome, de meeste films (acetaat) gaan dit effect vertonen wanneer ze niet goed gelakt waren. Dit werd vroeger gedaan om kabels (niet door emulsie) en beregening ongedaan te maken. De kopie zag er weer als nieuw uit, maar ondertussen leek de kopie te verstikken. Er begint een chemisch proces, waardoor de drager begint te golven. Het is dan ook al herkenbaar aan de sterke azijn geur, die de film afgeeft. Op een bepaald punt wordt het zo erg, dat egale scherpte op projectoren met gebogen filmbanen niet meer mogelijk is. Daar tegen in, presteren projectoren met een rechte filmbaan nog wel een scherp egaal beeld. In de laatste fases wordt het materiaal steeds slapper, en begint soms zelfs te kristalliseren.  Bij afwikkeling verkleven de lagen soms aan elkaar, en trekken de drager geheel stuk. De filmkopie is niet meer vertoonbaar...

In Den Bosch hebben ook nog drie andere Ernemann filmprojectoren gestaan in het toenmalige Euro Cinema, 2x Ernemann X afkomstig uit Astoria Dordrecht. En 1x Ernemann IX. Deze filmprojectoren waren daar (in Den Bosch) als 2e machine in gebruik bij Euro Cinema1,2 en 4, en draaide daar nog als uitval filmprojector.  Ze waren allen wel aangepast voor Dolby-ProLogic analoog geluid

De Multi-Ernophon

tast de vier magneettoonsporen af. Hij is tussen het voorstuk en de boventrommel aangebracht, aangezien bij de gemagnetiseerde geluid­sporen, het geluid na 28 beelden verwisselt. Voor het synchroon lopen is een nauwkeurig berekend vliegwiel aangebracht evenals een rem en een verende rol. Bij de projectie van normale geluidsfilms hoeft de MULTI-ERNOPH0N niet gedemonteerd te worden, de film loopt dan over de twee linker geleide rollen uit de boventrommel direct over de boventransportrol van het voorstuk.

De viervoudige magneet toonkop

Optische toonkop, voorzien van een originele dolby cel
toonlamp is vervangen voor een redlight laser voor aftasting cyaan geluidspoor

Het fluweel is hier vervangen voor een vaste filmbaan van kunststof,
geen fluweel meer vast lijmen of haartjes af en toe in het beeld.

Ernemann IX met 1800 mtr trommels. De motor van deze machines is gemaakt voor 380v gebruik. Thans draait deze op een frequentie regelaar, zodat de machine op 230V voeding kan lopen.